Nowy program od nowego roku

Noworoczne postanowienia. Kto ich nie zna. Wielu z nas na pewne i w tym roku przyrzekło sobie wiele rzeczy zarówno tych bardziej jak i mniej ważnych. Częstym przyrzeczeniem noworocznym jest zerwanie z nałogiem takim jak na przykład palenie papierosów. Jednak nie o takich przyrzeczeniach będzie tu mowa. Otóż jak zapewne każdy zainteresowany wie nie ma już szans na uzyskanie nowego kredytu mieszkaniowego z dopłatą w ramach programu Rodzina na Swoim. Zakończył on już swoją działalność.

I tu przechodzimy do obietnic czy też postanowień. Otóż nowy program miał ruszyć w połowie 2013 roku. Jak się można było spodziewać nic z tego nie wyszło. Projekt nie był skończony, a zatem uchwalenie odpowiedniej ustawy stało się niemożliwe. Obecnie mamy do czynienia z przyrzeczeniem noworocznym. Otóż nowy program wsparcia dla obywateli pod nazwą Mieszkanie dla Młodych ma rozpocząć swoje funkcjonowanie z dniem 1 stycznia 2014 roku. Miejmy nadzieję, iż w tym przypadku nie będziemy już mieli do czynienia z żadnymi problemami i poślizgiem.

Jak pamiętamy takowa data pojawiała się jeszcze w ubiegłym roku jednak wiele osób miało nadzieje na to, iż jednak uda się dotrzymać terminu połowy roku 2013. Nic z tego nie wyszło. Teraz jednak mamy do czynienia z o wiele większym prawdopodobieństwem. Jak twierdzą odpowiedzialne za niego osoby projekt odpowiedniej ustawy ma trafić pod obrady już w maju. Ustawa ma zostać uchwalona w lipcu, co umożliwi rozpoczęcie programu z początkiem 2014 roku. Pozostaje nam, więc czekać.

Czy warto czekać na nowy program?

Ostatni dzień roku 2012 to jednocześnie ostatni dzień funkcjonowania programu Rodzina na Swoim. Co będzie dalej? Otóż jak zapewne osoby pozostające w temacie rządowych programów pomocowych czy kredytów preferencyjnych wiedzą najbardziej prawdopodobnym następcą programu Rodzina na Swoim będzie program o nazwie Mieszkanie dla młodych. Jednak na rozpoczęcie działania programu przyjdzie nam jeszcze poczekać.

Zgodnie z optymistycznymi założeniami sześć miesięcy natomiast zgodnie z pesymistyczna wersją (jeżeli chodzi o rodzimych ustawodawców można by założyć, że jest to wersja bardziej prawdopodobna) nawet rok. W związku z tym wiele osób postanowiło w ostatnich miesiącach czy tygodniach skorzystać koniecznie z kończącego się projektu. Doprowadziło to nawet do wzrostu ślubów (pary postanowiły, czym prędzej zalegalizować swoje związki w oczach państwa by spełniać kryteria kredytów dotowanych).

Jednak część ekspertów udowadnia, że warto poczekać nawet rok na nowy program. O ile w przypadku małżeństw bezdzietnych poziom pomocy będzie porównywalny (Mieszkanie dla młodych zaoferować ma niewiele mniejszy zysk) to w przypadku pojawienia się dzieci zysk małżonków może być dużo większy niż w przypadku kredytu zaciągniętego na warunkach programu Rodzina na Swoim. Sytuacja ta dotyczy zarówno jednego dziecka jak i następnego potomka. W przypadku drugiego dziecka, któro przyjdzie na świat w okresie przewidzianym przez zapisy ustawy (od momentu skorzystania z programu) dopłata państwa może być naprawdę spora.

Prorodzinne mieszkania dla młodych

Program Rodzina na Swoim jak sama nazwa wskazuje ma czy też miał za zadanie wspieranie rodzin w dojściu do własnych mieszkań czy też domów. Pomagał zarówno małżeństwom jak i samotnym rodzicom by w końcowym etapie działania wesprzeć również osoby samotne. 

Program Rodzina na Swoim w przypadku małżeństw nie uwzględniała żadnych dodatkowych profitów w związku z dziećmi, które były członkami takowej rodziny przed zaciągnięciem kredytu czy też tych, które pojawiły się w rodzinie już w nowym domu czy mieszkaniu zakupionym za pieniądze z kredytu. W przypadku Mieszkania dla Młodych mamy do czynienia z inną sytuacją. Jeżeli program wejdzie w życie na zasadach, jakie są obecnie przedstawiane będzie go można nazwać programem prorodzinnym, który będzie zachęcał małżonków do poważniejszego rozważenia powiększenia rodziny. 

Mieszkanie dla młodych zakłada, iż rodzina otrzyma 10% jednorazowej dopłaty do zobowiązania. Jeżeli jednak kredytobiorcy mają dzieci, otrzymają dodatkowe 5%.  Idąc dalej w przypadku, gdy w ciągu 5 lat od podpisania umowy kredytowej w rodzinie składającej się dwojga dzieci pojawi się następne dziecko, państwo wypłaci kolejne 5%. Zgodnie z tym rodzina może liczyć maksymalnie na 20% wsparcia.

Czy okaże się to wystarczającą motywacją do powiększenia rodziny w tym przypadku do trojga (minimum) dzieci? Cóż pewnie efekt nie będzie piorunujący, a szpitale nie przeżyją nagłego najazdu ciężarnych kobiet. Tym niemniej jakiś odsetek małżonków może wziąć to pod uwagę przy planowaniu rodziny. 

Mieszkanie dla młodych

Bardzo możliwe, że już w połowie 2013 roku ruszy nowy program rządowych dofinansowań do kredytu hipotecznego. Obecnie działającym programem mającym za zadanie pomoc osobom kupującym mieszkanie jest "Rodzina na swoim". Nowy program o nieco zmienionych zasadach jest "Mieszkanie dla młodych". Pierwszą ważną różnicą między "Rodziną na swoim" a "Mieszkaniem dla młodych" jest fakt, że dopłaty w nowym programie będzie można dostać jedynie na mieszkania z rynku pierwotnego, czyli zakupione albo od firmy deweloperskiej, albo ze spółdzielni mieszkaniowej.

W obecnie działającym programie "Rodzina na swoim" istnieje możliwość otrzymania dopłat zarówno do mieszkań z rynku pierwotnego, jak i z wtórnego. Po wejściu w życie tego nowego programu, zmianie ulegną także zasady związane z przydzielaniem dotacji i ich wysokości. W przypadku "Rodziny na swoim" górny próg pomocowy wynosił pięćdziesiąt procent dopłat do odsetek rat kredytu hipotecznego. W programie "Mieszkanie dla młodych" rodzina objęta pomocą otrzyma jednorazową dopłatę do zaciągniętego przed instytucją bankową zobowiązania, w wysokości dziesięciu procent całej inwestycji.

W przypadku posiadania dzieci wysokość pomocy może wzrosnąć o kolejne pięć procent, a jeżeli w przeciągu najbliższych pięciu lat od podpisania umowy kredytowej pojawi się kolejne dziecko, to państwo wypłaci kolejne pięć procent. Trzecią ważną nowością w programie "Mieszkanie dla młodych" w porównaniu z obecnie działającym programem "Rodzina na swoim" jest to, że pomoc w postaci dopłat mogą otrzymać jedynie kupujący mieszkania, a nie kredytobiorcy.

Pomoc dla deweloperów

Dużo mówi się o końcu programu Rodzina na Swoim i o tym, że nie ma konkretnego projektu mającego wspierać po jego zakończeniu osób chcących mieć własny dom czy też mieszkanie. Alternatywnym rozwiązaniem może w takim wypadku być program wsparcia nie dla samych nabywców, a dla deweloperów bądź też spółdzielni. Miałoby to zachęcić do tworzenia tak zwanych Społecznych Grup Mieszkaniowych.

Jednak jak każde koncepcja również ta obok przesłanek przemawiających za ma również i takie, które mogą zniechęcać do takowego rozwiązania zarówno samych deweloperów czy spółdzielnie jak i potencjalnych najemców. O co dokładnie chodzi w tego typu koncepcji i jakie są jej zalety oraz wady.

Otóż pomoc dla deweloperów mogłaby polegać na przykład na przekazywaniu przez gminy gruntów pod realizację inwestycji na bardzo atrakcyjnych warunkach. Innym sposobem może być oferowanie deweloperom grantów w wysokości powiedzmy dwudziestu procent kosztów budowy. Jednak korzystanie z takowej oferty ma pociągać za sobą ograniczone możliwości korzystania z marży przez deweloperów. Takowe ograniczenie może zniechęcić deweloperów do udziału w programie.

Eksperci zwracają również uwagę na prawo, któro niezwykle chroni lokatorów. W takim wypadku deweloperzy mieliby ogromne trudności z lokatorami, którzy nie płacą należności na czas lub wcale. Poza tym duża część osób myślących o mieszkaniu traktuje wynajem, jako tylko coś tymczasowego. To również może stanąć na drodze do powodzenia programu Społecznych Grup Mieszkaniowych.

Książeczki mieszkaniowe

Im bliżej do końca programy Rodzina na Swoim tym więcej mówi się o braku konkretnej alternatywy dla tego typu programu. Nie wiadomo tak na prawdę, co będzie mogło zastąpić program, bo raczej mało, kto z zainteresowanych wyobraża sobie sytuację, w której obywatele zostaną pozostawieni samie sobie (chociaż chyba się trzeba na taką ewentualność przygotować).

Jeden z pomysłów na to jak zdobyć własne mieszkanie narodził się w Związku Banków Polskich. Mowa tutaj o książeczkach mieszkaniowych czyli formie oszczędzania na własne mieszkanie. Banki od jakiegoś czasu chcą wypromować tego typu formę oszczędzania długoterminowego na własne mieszkanie. Zwracają również uwagę na to iż program Rodzina na Swoim promował i tak jedynie rodziny czy też osoby które było na kredyt stać.

Oszczędzanie na własne mieszkanie miałoby rozwiązać problem osób które w danym momencie nie są w stanie sprostać wymogom kredytowym ale wyrażają jak najbardziej chęć oszczędzania by w przyszłości móc takowe mieszkanie nabyć chociażby na kredyt. Jednak same banki nie zdołają zachęcić konsumentów do tego typu oszczędzania. Proponują więc by rząd przygotował pewnego rodzaju zachęty dla osób które zechcą korzystać z tej formy. Mowa tutaj o ulgach podatkowych czy też dopłatach do już zaoszczędzonych środków (w tym przypadku gwarancjach dopłat w przyszłości).

Jak zauważają bankowcy może być to rozwiązanie korzystne dla wszystkich stron. Banki miałyby nowych klientów, obywatele mogliby oszczędzać skutecznie na własne mieszkania i domy, a Skarb Państwa nie byłby tak obciążony dopłatami jak ma to miejsce w przypadku programu Rodzina na Swoim.

Projekt przedłużający program

Program Rodzina na Swoim już coraz bliżej końca. Mowa oczywiście o przyjmowaniu nowych wniosków. Jednak pojawiają się pomysły przedłużenia funkcjonowania programu o kolejne lata.

Jeden z takowych projektów przewiduje wydłużenie okresu przyjmowania wniosków kredytowych do 2017 roku. Tego typu pomysł spotkał się jednak z dość chłodnym przyjęciem. Świadczy o tym fakt, iż połączone komisje infrastruktury i finansów publicznych opowiedziały się za jego odrzuceniem. Również wiceminister transportu, budownictwa i gospodarki morskiej Piotr Styczeń poinformował posłów, iż resort rekomenduje jego odrzucenie. Jakie są powody takowego stanowiska zwłaszcza w sytuacji, gdy na kilka miesięcy przed zakończeniem programu nie został jeszcze wypracowany realny projekt ustawy czy też programu, który miałby zastąpić Rodzinę na Swoim?

Resort oraz posłowie zgodnie twierdzą, iż program Rodzina na Swoim zbyt obciąża budżet państwa. Dalsze funkcjonowanie programu zwłaszcza przez kolejnych pięć lat mogłoby się bardzo źle odbić na budżecie, który i tak ma ogromną dziurę. Zdaniem rządzących potrzebny jest projekt, który lepiej trafi do najbardziej potrzebujących pomocy obywateli, a jednocześnie nie będzie aż tak obciążał i tak już znacznie nadwyrężonego budżetu państwowego. Niestety jak na razie konkretny projekt nie powstał.

Pozostaje jedynie czekać i mieć nadzieję, że w odróżnieniu od innych przypadków tym razem wybrańcy narodu dojdą do konkretnych porozumień o wiele szybciej i spóźnią się tylko nieznacznie, a nie jak to zwykle bywa o całe przysłowiowe lata świetlne.